Hospital Regional

Mijn nogal spannende eerste dag was nu alweer 2 weken geleden aangebroken.

Om 08.45 zou Ana ( activiteiten begeleidster op die afdeling ) mij op wachten bij de poort en samen zijn we de afdeling opgelopen.
Het leek serieus wel alsof er een griep uitgebroken was. Lange rijen mensen, van jong tot oud. Waarvan het zeker nog 2 uur wachten was voordat de laatste in ieder geval kon vertellen waarvoor ze kwam. En dan ben je nog nergens hier. Want dan kan gerust nog 3 uur duren voor dat je weer een stapje verder bent.
Dit was overigens niet eenmalig, maar iedere ochtend hetzelfde ritueel.
Een aantal lange gangen door, 2 trappen op en zo werd de deur voor ons open gehouden naar de volgende afdeling. Ana werd overal begroet, ik dus automatisch ook. - Buenas días, buenas días señor!

Om op de afdeling van de kindjes te komen moest ana aanbellen en haar naam noemen. De deur werd van het slot gehaald en zusters in blauwe en of rode jassen rende over de gang. Dat was het eerste wat ik zag. Gehuil, intens gehuil was het geen dat daarna direct mijn volle aandacht had.

Ana heeft me aan iedereen voorgesteld. Aan de moeders die samen met hun kind met ieder zo om hun eigen verhaal dagen, weken soms zelfs maanden verblijven in het ziekenhuis Hospital Regional.
Vooral kindjes met verbrandingen vaak door kokend heet water, maar ook kindjes met een hazenlip. ( Schisis )Omdat een schisis vele gezichten heeft, verschilt de ernst en dus ook de behandeling die het kind voor de boeg heeft.
Een kind met “alleen” een open gehemelte hoeft soms maar één keer een operatie en is voor zijn eerste verjaardag klaar, terwijl een ander met aan beide kanten lip, kaak en gehemeltespleet tot zijn achttiende jaar zo maar 6 tot 10 keer onder het mes moet.
Bijkomend dat de mogelijkheid tot het gaan naar het specialist of ziekenhuis niet te vergelijken is met dat bij ons in Nederland. Ook de reis die de families af moeten leggen om bij het ziekenhuis te komen, 2,3 soms zelfs 6 tot 8 uur met de bus. ( een locale bus, waarbij het pas weg rijdt als de bus vol zit.

’ De brandwondenafdeling van het Regionaal Ziekenhuis in Cusco verzorgt patiënten, waaronder veel kinderen, met ernstige brandwonden uit een gebied dat twee keer zo groot is als Nederland. Van heinde en ver worden patiënten met de meest vreselijke brandwonden naar het ziekenhuis in Cusco gebracht. HoPe heeft de afdeling met goede materialen ingericht en geheel opgeknapt. Daarnaast heeft HoPe voor een goede nazorg en genezing fysiotherapie en speltherapie voor de patiënten opgezet.
( foto's hiervan zijn te zien op mijn Facebook pagina )

De eerste ochtend gebeurde er iets bijzonders.
Een (pas na 4 dagen te zien omdat toen het verband er grotendeels af was ) ontzettend knap, lief en spontaan "net behandeld 20 jarig meisje, verband over haar hoofd, gezicht en hals kwam trillend de kamer ingelopen, keek me vragend aan en ging naast me zitten. Het geen dat mij vast pakte waren 2 ijs en ijs koude en trillende handen, de warmte die ik vervolgens voelde en doorgaf ik wist werkelijk niet dat ik dit moeiteloos kon.

En terwijl ik geniet van de zon die door de ramen naar binnen schijnt, terwijl ik samen met Ana activiteiten bedenk om de patienten en hun familie te vermaken, ontwijken de patiënten ieder klein zonnestraaltje dat er is.
Velen denken dat zonlicht schadelijk is voor de huid na een verbranding. Dit is maar ten dele waar. Vaak blijkt dat littekens in de zomerperiode, als de huid aan zonlicht blootgesteld is geweest, sneller verbeteren dan in de winterperiode. Het is van belang dat de huid tegen teveel zonlicht wordt beschermd.
Dit kan eenvoudig worden gedaan door de huid regelmatig in te smeren met een (watervaste) zonnebrandcrème met een totale beschermingsfactor. Aangezien ze dit in het ziekenhuis niet doen, vermijden ze ieder zonnestraaltje.

Gemiddeld gezien worden er bij ons op de afdeling kinderen binnengebracht met 3e graads brandwonden. Soms alleen over de arm (armen) been (benen) maar in veel gevallen de gehele romp, hals, en een deel van het gezicht.
De huid is een belangrijk weefsel en heeft vele functies. De huid beschermt het lichaam tegen onderandere uitdroging, tegen het binnendringen van ziektekiemen en speelt een belangrijke rol bij de regulatie van de lichaamstemperatuur.

Ook het uiterlijk van iemand wordt voor een belangrijk deel door de huid bepaald. De huid is opgebouwd uit een aantal lagen en bevat haren, zweet- en talgklieren, zenuwen en bloedvaten. Al deze onderdelen kunnen bij een verbranding worden beschadigd. Hoe dieper de brandwond, des te groter de beschadiging.

Even wat uitleg over de verdeling van de brandwonden ( gewoon van internet )

1. Eerstegraads brandwonden
Als de huid een eerstegraads verbranding oploopt, dan wordt de huid rood en pijnlijk. Er ontstaan echter geen blaren of verwoesting van huid. Een eerstegraads verbranding is niet gevaarlijk en trekt doorgaans binnen 24 uur weer weg. De bekendste vorm van eerstegraads huidverbranding is zonverbranding.

2. Tweedegraads verbranding
Bij tweedegraads brandwonden vormen zich brandblaren op de huid. Een brandblaar voelt – afhankelijk van de grootte en diepte – vrij schrijnend tot extreem pijnlijk. De genezing van 2e-graads brandwonden duurt enkele dagen tot vijf weken. Wondgenezing is uitsluitend mogelijk als er voldoende haarwortels en zweetkliertjes in tact zijn gebleven.

3. Derdegraads huidverbranding
Bij een derdegraads huidverbranding wordt de volledige huid verwoest. Zodoende reageert het wondgebied niet langer op gevoelsprikkels; zelfs niet op pijnprikkels. De verbrande huid is oorspronkelijk witachtig van kleur en/of perkamentachtig qua structuur. Na loslating van de wondkorst verschijnt een vaalrood tot roze-achtige wond. In veruit de meeste gevallen zijn huidtransplantaties nodig.

4. Vierdegraads brandwonde
Een vierdegraads brandwonde wordt ook wel “verkoling” genoemd. De verbranding is dusdanig diep dat zelfs onderhuidse structuren zoals spieren en botten worden geschonden. Weefsel dat verloren gaat, kan niet worden hersteld; enkel vervangen middels plastisch-chirurgische weefseltransplantatie.

Overigens is niet alleen de graad van een brandwond belangrijk. Ook de locatie van de brandwond, de grootte van het verbrande huidoppervlak en de diepte waartoe de brandwond doordringt, zijn van groot belang voor de brandwondbehandeling en brandwondgenezing.

De diepte en de uitgebreidheid van de verbranding zal de soort behandeling en de duur van de behandeling bepalen. Een tweedegraads brandwond, waarbij slechts een gedeelte van de huid verloren is gegaan, kan met zalven of crèmes, donorhuid of met speciale verbandmiddelen worden behandeld.

De eerste 3 dagen worden de kinderen iedere dag behandeld, nadien om de dag. Bij een derdegraads brandwond zijn alle lagen en onderdelen van de huid verloren gegaan. Deze brandwonden moeten operatief behandeld worden. Vanuit het ziekenhuis worden ze soms overgeplaatst naar een ander ziekenhuis. Hoe dit dan financieel geregeld Word weet ik nog niet precies. Ik weet wel dat de kinderen die bij ons binnenkomen, gratis behandeld worden. Ontzettend belangrijk is dat de behandeling afgemaakt word.
*Zo natuurlijk is dit namelijk niet, op een ochtend bleek een moeder met haar zoontje gewoon weg te zijn. De reden kan zijn dat moeder zorg moet dragen voor nog meer kinderen thuis, of dat er geld verdiend moet worden. het kan van alles zijn.

Op woensdag ochtend in de tweede week van mijn periode was er een moeder met haar 2 kinderen bijgekomen. De behandeling had al plaatsgevonden. Ik heb aangeboden om de volgende dag vroeg in het ziekenhuis te zijn en de moeder ondersteuning te bieden voor tijdens en na de behandeling.

2 van de 6 kinderen waren met moeder meegekomen naar het ziekenhuis, een baby van 7 maanden met 2e graads brandwonden op haar voet, enkel en onderbeen.
Een een meisje van 9 jaar die er helaas een stuk slechter aan toe was. Brandwonden op haar linker voet, hak, enkel, heup en arm.
De reden van de verbrandingen ? Er stond een kan met kokend heet water op de tafel, over de tafel lag een kleed, en de baby trok nietsvermoedend aan het leuke speelkleed.

Donderdag ochtend : optijd naar het ziekenhuis! Wat wel spannend was, want ik vroeg me af of ze me wel zouden herkennen bij de deur die pas open gedaan word bij herkenning. Goed, zoveel blonde dames lopen er daar niet in het ziekenhuis.

Alles verliep goed, en ik trok gauw mijn rode jas aan.
De moeder zag mij in de verte aankomen en knupte gauw haar baby op haar rug. Tikte me op mijn schouder, keek me smekend aan en wilde weglopen.
Wat ik niet wist, maar wat wel ontzettend belangrijk is in het ziekenhuis is dat de ouder zelf het kind in bad doet, het verband er waar mogelijk samen met het kind eraf haalt. Ik heb " op mijn best spaans " de moeder uitgelegd dat zij het moest doen. En dat ik erbij sta om haar daar waar nodig te ondersteunen.

Een diepe zucht, waarna de baby bij een andere patiënt op bed gelegd. Samen hebben we het bad gevuld en voorzichtig hebben we het 9 jarig meisje erin getild. Met een bepaalde zeep veeg-week je voorzichtig het verband eraf. Het eerste deel gaat gemakkelijk, tot je bij het gedeelte komt wat tegen de wond plakt. Eigenlijk is het de bedoeling dat dit vanzelf eraf valt, soms kun je iets druk zetten met vegen, waardoor er wat beweging in komt. Een tijdje hebben we het samen gedaan, waarbij ik vooral de handen van het meisje vast hield, en de moeder bezig was met het baden.
Na een tijdje ben ik achter moeder gaan staan. Ik merkte dat moeder emotioneel werd, wat kan zorgen voor nog meer emotie bij het kind. Met zachte klopjes omstebeurten op iedere schouder zorgde ik voor een beetje meer ontspanning. Een tip die hospital regional heeft gekregen van een therapeut uit nederland die ook tijdelijk haar bijdrage heeft geleverd in het ziekenhuis.

Klaar met het bad en weken van het verband was ik opzoek naar een handdoek. Maar de reactie die ik kreeg van 3 verschillende zusters nadat ik vroeg om een toalla – handdoek was nogal een schok. Ze wisten me te vertellen dat ze die niet hadden. Dus ik heb maar gauw haar pyama gepakt, deze over haar heen gelegd en ik heb haar naar de behandelkamer gedragen.

Mijn eerste behandeling, en ik wist niet eens dat ik al zover was. Ik droeg het meisje naar de behandelkamer en legde haar op de behandeltafel. De deur werd dicht gedaan en daar stond ik dan. Haar pyama werd afgedaan en met haar grote waterige ogen keek ze me aan. In het begin beefde haar hele lichaam en had ze volgensmij heel veel pijn, er werd even gesproken door de artsen maar ik kreeg er niet zo veel van mee. Het enigste wat ik bij me had, was mijn telefoon. Want die had ik gauw in mijn zak gestoken zodat ik fotos kon maken voor claudia. ( hier vertel ik in mijn volgende verslag meer over ). Ik heb ieder filmpje wat ik had op mijn telefoon wel 3 keer afgespeeld. Eventjes moest ze huilen maar ze heeft vooral ontzettend gelachen om de filmpjes van yaisa en thiago. Naast de filmpjes heb ik zo goed als dat ik kan zingen, het liedje van barney gezongen, ik zag haar rustiger worden.
Toen de behandeling klaar was werd de moeder geroepen en werden de kinderen omgewisseld. Het meisje ging met moeder mee en de baby werd aan mij gegeven.
Deze behandeling ging gelukkig een stuk sneller en het leek dat de baby niets door had. Heeft alleen maar gelachen door mijn gekke geluidjes..

Ik merk dat de scheidslijn tussen pijn en angst heel erg klein is.
De eerste keer badén is pijnlijk, de 2e keer badén is pijnlijk maar vooral angstig. Zo is dit ook met het inbrengen van een infuus, en het weer uithalen en opnieuw inbrengen van een infuus.
Vanmorgen bijvoorbeeld, het badén, de behandeling en de nazorg van de brandwonden bij het 9 jarig meisje was alles behalve fijn, maar ze was ontzettend sterk.
Samen hebben we ons er soms met een traan maar vooral met een haast slappe lach doorheen gesleept. We moesten op een gegeven moment zo hard lachen dat zelfs de behandelende artsen moesten lachen. Hier moesten wij dan weer samen heel hard om lachen.
Een half uurtje later vroeg de moeder van dit meisje mij of ik even bij haar wilde blijven, want ze moest even wáter halen samen met haar baby. Nog geen 10 minuten later kreeg dit zelfde meisje een nieuw infuus. Oke, erg gemakkelijk ging het niet want ze moesten wel 3 keer opnieuw prikken maar haar verdriet was intens. Zo intens dat niets meer hielp. Voor mij een enorme uitdaging om haar uiteindelijk weer rustig te krijgen. Dus zo ging ik naast haar op bed zitten en hield ik haar hoofd dicht tegen me aan. Als je bang bent voor pijn kan een licht pijnlijke handeling toch veel stress opleveren. Stress leidt vaak tot verzet, en heftige emoties.

Was het dat haar moeder weg was gegaan, was het dat de pijngrens bereikt was of was het gewoon allemaal even te veel¬. Ik weet het echt niet, maar wat ik wel merk is dat mijn aanwezigheid enorm gewaardeerd word door de kinderen en zusters die werken in het hospital regional ziekenhuis.

Ik ben mijn manier nog aan het onderzoeken, en het vraagt vooral heel veel creativiteit, kracht en troost. Wat ontzettend goed helpt zijn de filmpjes die ik zo nu en dan ontvang van van mijn familie.Wat ik nu kan zeggen is dat mijn zelf verzonnen knuffel genaamd KOEKIE en thiago en yaisa zorgen voor de grootste afleiding. Dit tovert bij mij, maar vooral bij de kinderen een grote glimlach op hun gezicht. En denken ze eventjes niet aan de pijn.

Uit onderzoek is gebleken dat spanning, angst en pijn verminderen door afleiding en/of ontspanning. In ziekenhuizen in Nederland worden afleiding en ontspanning bewust, actief en veelvuldig als middel ingezet bij stressvolle behandelingen. In peru niet. Ik merk dat afleiding maar kort helpt en zeker niet op het moment van het behandelen van de pijnlijkste wonden. Na de eerste behandeling weten de kinderen natuurlijk wat er gaat gebeuren.
Wanneer ze dan huilen of ‘au’ roepen op dat moment kan dat juist ook goed zijn het kan een ontlading van de spanning zijn.
Wat je met afleiding en ontspanning bereikt, is dat je het
stressmoment zo kort mogelijk houdt: dat je niet onnodig stress opbouwt en dat je direct na het stressmoment weer plaats maakt voor positieve ervaringen.

Al heb ik hier geen opleiding in gedaan, of heb ik 0.0 ondertussen 0.5 % ervaring. Ik weet en voel wel dat iedere afleiding ontzettend behangrijk is tijdens deze zeer pijnlijke en traumatische ervaringen. Het is ontzettend mooi wanneer ik de angst en pijn al is het de hele behandeling of is het maar eventjes weg kan nemen.

Pas toen ik mijn kracht durfde te gebruiken waar ik voor ben gekomen, waren mijn angsten niet meer belangrijk.